
اگر "لجستیک" نبود!
یاداشت از شیدا معتمدی
به گزارش تحریریه کاریبو، تحمیل 12 روز جنگ به ایران، کشور را در همه اببعاد اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و دفاعی در وضعیتی فوق العاده و اضطراری قرار داد. دیگر روابط حاکم بر مناسبات در این حوزه در وضعیت عادی و معمولی نبود و مشمول شرایط جنگی شده بود؛ هرچند شاید به صورت رسمی هیچ گاه شرایط جنگی اعلام نشد اما تمام روندهای کشور از کلان روند تا روندهای خرد تحت تاثیر این شرایط قرار گرفت.
حوزه اقتصاد زودتر از سایر بخش ها مجبور به تطابق با شرایط جنگی بود و تامین معیشت مردمی که دورنمای مشخصی از این وضعیت نداشتند، در اولویت کارها قرار گرفت اما امنیت راه ها مخدوش شده بود، آسمان بسته و پروازها لغو شده بود و ترخیص با شک مواجه بود.
در شرایطی که بخش مهمی از اجزای صنعت لجستیک دچار شوک شده بودند، قرار دادن زنجیره تامین در شرایط عادی بسیار دشوار بود اما حاکم شدن اضطرار در اقتصاد سبب شد تا صنعت لجستیک با پیوستگی که در ذات خود داشت بتواند سریعا خود را بازیابی کرده و حلقه های زنجیره تامین را تکمیل کند.
با از کار افتادن کارگوهای فرودگاهی و حمل و نقل بار به صورت هوایی، برخی از بخش ها با کسری کالا روبرو شدند اما صنعت لجستیک با پتانسیل بخش ریلی، جاده ای، کشتیرانی و انبارش صحیح، اجازه نداد خلاء ای در بازار رخ داده و کمبود کالا در فروشگاه ها احساس شود.
بخش جاده ای حدود 80 درصد از جابجایی بار را در شرایط عادی به خود اختصاص می دهد که در وضعیت جنگی هم به نظر می رسد این وضعیت تقریبا پایدار بود و ناوگان جاده ای به خصوص کامیونداران توانستند نقش استراتژیکی در حمل و نقل بار داشته باشند؛
حمل و نقل ریلی هم با توقف پروازها در مسیر ترانزیت قرار گرفت.
کسب و کارهای لجستیک پستی هم با اطمینان به مردم که امانتدار بسته های آنها خواهند بود، خود را با شرایط اضطراری تطبیق دادند و اولویت خود را حقوق مشتری دانستند اما همین کسب و کارها در جنگ تحمیلی جزو کسب و کارهای متضرر از شرایط بودند چراکه با توقف فعالیت فروش آنلاین در کشور، پست لجستیک هم به کمای چند هفته ای رفت و هنوز خسارت های این بخش اعلام و نهایی نشده است اما احتمال قطع اینترنت و ورود کشور به شرایط اضطراری مشابه در آینده، توسعه پست لجستیک را با تردید مواجه کرده است.
تکمیل کارنامه صنعت لجستیک بدون آمار رسمی امکان پذیر نیست و در شرایط کنونی هم وزارت راه و شهرسازی به سبب تعدد وظایف و خطری که از حملات سایبری آن را تهدید می کند، امکان به روزرسانی داده های خود را در سامانه رسمی ندارد اما شاید در آینده اعداد از عملکرد صنعت لجستیک در جنگ 12 روزه بیشتر بگویند.